Stichting Laka is het documentatie- en onderzoekscentrum kernenergie. Eén van haar aandachtsvelden is de vermeende noodzakelijkheid kernreactoren voor de productie van medische isotopen.
In 2010 publiceerde Laka het onderzoeksrapport "Medical Radioisotope Production Without A Nuclear Reactor" waarin aangetoond werd dat medische isotopen ook op een andere manier dan met een reactor geproduceerd kunnen worden; namelijk door deeltjesversnellers (cyclotrons en linacs). En dat door de decentrale productie de leveringszekerheid juist zal toenemen.
April 2013 publiceerde Laka "De Pallas Business case – tussen droom en werkelijkheid", waarin wordt beschreven dat de business case van de nieuwe Pallas reactor onrealistisch is en ingegeven door wensdenken. De Pallas-reactor moet de huidige Hoge Flux Reactor (HFR) in Petten vervangen. Anders dan bij de HFR ligt bij Pallas de nadruk niet op kernenergie-onderzoek, maar op de productie van medische isotopen. Dat aandeel moet volgens de NRG, de exploitant van de kernreactoren in Petten, in 2030 rond de 70% zijn. Voor de resterende 30% wilde NRG haar winst halen uit commercieel nucleair onderzoek.
De rapporten waren instrumenteel in het ontstaan van scheurtjes in de maatschappelijke consensus dat kernreactoren noodzakelijk zijn voor de productie van medische isotopen. Maar dat is geen nieuw inzicht: al in juni 2000, toen sluiting van de Nederlandse productiereactor HFR dreigde, toonde Laka in de fact-sheet "Sluiting HFR-Petten? Alternatieve productiemethodes technetium-99m" aan dat de belangrijkste isotoop (technetium-99m) ook zonder een reactor gemaakt kon worden.
Bekijk hier Laka's publicaties over medische isotopen:
- 20 Jaar Pallasreactor. Een analyse van veranderende omstandigheden (2022)
- Innovatie in medische isotopenproductie zonder kernreactor (2021)
- Pallasreactor. Tussen krimpende vraag en groeiende productie (2017)
- De Toekomst van medische isotopenproductie in Nederland - Pallasreactor of deeltjesversnellers? (2014)
- De Pallas Business case – tussen droom en werkelijkheid (2013)
- Medical Radioisotope Production Without A Nuclear Reactor (2010)
- Sluiting HFR-Petten? Alternatieve productiemethodes technetium-99m (2000)